Για το καλό σαςΠρωτεΐνες
Πρωτεΐνη
ουσιαστικό, πληθυντικός ‘Πρωτεΐνες’
Ένας όρος που αξίζει να γνωρίζετε. Γι’ αυτό τον ψάξαμε πολύ.
Τον μελετήσαμε. Γνωρίσαμε την προέλευσή του, διαβάσαμε την ιστορία του, αναγνωρίσαμε την αξία του από επιστημονικής άποψης και σας τα προσφέρουμε… «στο πιάτο».
Προέλευση: ο όρος «πρωτεΐνη» προέρχεται από την ελληνική λέξη «πρωτεύω» που σημαίνει «παίρνω την πρώτη θέση». Μια ουσία τόσο σημαντική για την επιστήμη, ώστε να θεωρεί ότι όταν συντέθηκε το πρώτο μόριο πρωτεΐνης στη φύση τότε μόνο γεννήθηκε η ζωή.
Βιολογικές Δράσεις
- Παρέχοντας στον οργανισμό τα απαραίτητα αμινοξέα, που είναι θεμελιώδη δομικά συστατικά των κυττάρων και αναγκαία για την δόμηση των μυών, των οστών και γενικά όλων των ιστών, οι πρωτεΐνες βελτιστοποιούν τη σωματική δομή (μυς, οστά) και ευνοούν τη φυσιολογική ανάπτυξη του οργανισμού.
- Συμβάλλοντας στη ρύθμιση και βελτιστοποίηση του σωματικού βάρους, οι πρωτεΐνες ενισχύουν τη σωματική ευεξία, διατηρώντας και μάλιστα αυξάνοντας τη μυϊκή και οστική μάζα καθώς παράλληλα προσφέρουν αυξημένη αίσθηση κορεσμού και πληρότητας.
- Ρυθμίζουν την ορμονική λειτουργία με πρωτεΐνες-ορμόνες, όπως η ινσουλίνη, η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη κ.ά.
- Ενισχύουν σθεναρά την άμυνα του οργανισμού με τις γνωστές αμυντικές πρωτεΐνες-αντισώματα.
- Οι μεταφορικές πρωτεΐνες, όπως η αιμοσφαιρίνη, καταλύουν και επιταχύνουν τις βιολογικές λειτουργίες του οργανισμού.
Πιθανές Επιπτώσεις Έλλειψης Πρωτεϊνών
- Επιβράδυνση στην επούλωση πληγών
- Δυσλειτουργία διαφόρων οργάνων
- Ευαισθησία σε ασθένειες
- Καρδιαγγειακή δυσλειτουργία
- Επιδείνωση ανεπάρκειας άλλων θρεπτικών ουσιών (όπως της Βιταμίνης Α και του Σιδήρου)
Πρωτεΐνες και Μητρότητα
- Κατά την εγκυμοσύνη αλλά και κατά τη διάρκεια της γαλουχίας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) συνιστά την επιπλέον πρόσληψη πρωτεϊνών.
- Ο ίδιος οργανισμός αναφέρει μάλιστα πως η σωστή πρόσληψη πρωτεϊνών κατά την εγκυμοσύνη την ευνοεί αισθητά.
Πρωτεΐνες και Ανήλικοι
- Τα παιδιά και κυρίως οι έφηβοι χρειάζονται ακόμη περισσότερο τις πρωτεΐνες για τη διατήρηση και σύνθεση νέων ιστών, λόγω των έντονων αλλαγών στο σώμα τους αλλά και της αυξημένης σωματικής δραστηριότητας.
- Έτσι, σε περίπτωση που το παιδί δεν λαμβάνει τις απαραίτητες πρωτεΐνες επιβραδύνεται ο ρυθμός ανάπτυξης, ενώ ταυτόχρονα χάνεται μυϊκή και οστική μάζα και διαταράσσεται το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας τον οργανισμό πιο επιρρεπή σε λοιμώξεις.
Πρωτεΐνες και Ενήλικοι
- Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) υποστηρίζει ότι η ποσότητα πρωτεϊνών που απαιτείται ως μέρος σωστής διατροφής των ενήλικων αντρών και γυναικών είναι 0,83 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα.
- Είναι προτιμότερο να προσλαμβάνονται κανονικές ποσότητες πρωτεΐνης σε κάθε γεύμα παρά μεγαλύτερες ποσότητες μία φορά την ημέρα, λόγω της περιορισμένης ικανότητας αποθήκευσης νέων πρωτεϊνών στο ενήλικο σώμα.
Πρωτεΐνες και Ηλικιωμένοι
- Οι πρωτεΐνες διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στις μεγαλύτερες ηλικίες, καθώς βοηθούν στη διατήρηση της μυϊκής και οστικής μάζας του σώματος, στη μυϊκή δύναμη και κατ’ επέκταση, στην υγεία του ατόμου.
- Άλλωστε, η γήρανση συνοδεύεται από αύξηση του σωματικού λίπους με ταυτόχρονη μείωση της μυϊκής και οστικής μάζας, συμπεριλαμβανομένων των πρωτεϊνών του σώματος. Μια κατάσταση αρκετά διαδεδομένη, που ονομάζεται σαρκοπενία.
Πρωτεΐνες και Σωματική Άσκηση
- Οι άνθρωποι που αθλούνται έχουν 1,5 με 2 φορές περισσότερη ανάγκη τις πρωτεΐνες από τους υπόλοιπους καθώς βοηθούν στην επούλωση μυϊκών βλαβών και την αύξηση της μυϊκής μάζας.
- Ειδικά για τους αθλητές μεγάλο ρόλο παίζει ακόμη κι ο χρόνος που θα λάβουν τις πρωτεΐνες. Όσο συντομότερα μετά τη δραστηριότητα, τόσο το καλύτερο. Αν τα τρόφιμα περιέχουν και υδατάνθρακες, τότε ακόμη καλύτερα, γιατί η ινσουλίνη έχει και αναβολική δράση.
